“Hoe moet het verder?” Er is een gebrek aan predikanten in de vaak kleine gemeenten, er zijn vele theologische opleidingen, maar er mist iets, er is iets mis. Theologisch onderwijs moet op de schop. Van 10-12 april, 2018 kwamen ruim 45 deelnemers uit meer dan 13 landen op de Balkan bij elkaar om te spreken over de relatie tussen zending, theologisch onderwijs, en de kerken. Het was een echte con-versatie een samen-spreking- met korte bijdragen van meer dan 25 deelnemers. Wat zijn de uitdagingen die we tegenkomen? Welke behoeften zijn er? Welke nieuwe initiatieven zijn het navolgen waard? Hoe moet het verder?
Zomaar wat reacties die tot nadenken stemmen:
In Albanië zijn nu ongeveer 25-30.000 christenen, ontstaan door het zendingswerk van westerse zendingswerkers, Brazilianen en Koreanen. Vaak brengen ze ieder een eigen kerkgenootschap mee, en starten een eigen theologische opleiding. Alfred benadrukte: de “mentaliteit van verdeeldheid wordt vaak geïmporteerd door de zendingswerkers”, er zijn te veel opleidingen, en er wordt veel dubbel werk gedaan. Omdat er maar weinig studenten zijn, moeten veel opleidingen de deuren weer sluiten. Hij benadrukte verder het belang van verzoening tussen kerken en tussen etnische groepen. “
Goran, uit Servië onderstreepte de behoefte aan theologisch onderwijs dat aansluit bij de Roma cultuur en behoeften. Veel Roma Christenen gaan naar het Westen. Daarom is een hele nieuwe aanpak van theologische vorming van de Roma nodig. In Macedonië zijn sinds 1989 32 nieuwe gemeenten zijn ontstaan, er zijn nu vele nieuwe predikanten nodig zijn. Venco: “Het is moeilijk om nieuwe studenten aan te trekken. Er is ook meer samenwerking nodig tussen predikanten uit verschillende landen.” Sasa, uit Bosnië benadrukte het grote belang dat kerken en theologische opleidingen meer gaan samenwerken. “De gemeenten moeten het belang gaan inzien van theologisch onderwijs.”
Alfred benadrukte ook: “Er moeten meer lokale docenten betrokken worden bij de opleiding van predikanten, om beter de connectie met de lokale situatie te kunnen maken.” Venco: Ik ben dankbaar dat ik een goede theologische opleiding in Engeland heb genoten, maar het duurde ruim tien jaar voordat ik weer gewend was aan het leven in Macedonië.
Venco, Alfred en Goran komen uit Macedonie, Albanie en Servie, landen die twintig jaar geleden nog met elkaar in oorlog waren. Venco pikte Goran en Alfred op in Servië (samen reisden ze zeker 6 uur, amk). Hij schreef na afloop van de conferentie:
“Veel dank voor de tijd die we in Osijek doorbrachten. We hadden een gezegende tijd samen in de auto, mijn broeder uit Albanië, Fredi, mijn broeder uit Servië, Goran en ikzelf. We baden de hele weg naar Belgrado voor de mensen en steden waar we langs reden, en realiseerden ons niet hoe vreemd we er als groep uitzagen, totdat we de grensovergang tussen Kroatië en Servië bereikten. Toen we door de grenspatrouille werden gezien, namen ze onze paspoorten en keken ons met grote achterdocht en verbazing aan. “Wie zijn jullie???”, vroegen ze toen ze drie vertegenwoordigers van drie landen die met elkaar in conflict zijn vlak naast elkaar, zagen zitten, in dezelfde auto, met onze Bijbels geopend, in drie verschillende talen!
Dat was een gelegenheid die we gebruikten om te getuigen! We spraken over de Heer die ons samenbracht en over onze hoop dat dit iedereen, overal, zal overkomen. We hebben zelfs één Bijbel gegeven aan de Kroatische politieman en we hebben gebeden voor de Servische vrouwelijke politieman en hebben haar beloofd dat we ook een Bijbel voor haar zullen brengen, wanneer we terugkomen voor het zomerprogramma in Osijek. Onze Heer leeft en Hij doet elke dag wonderen …
Veel groeten en zegeningen voor jullie allemaal!”
Venco Nakov
Een ding is duidelijk. Het gesprek tussen de vertegenwoordigers van ruim 50 theol. opleidingen en bijbelscholen van de acht Balkan landen is pas begonnen. De bijdragen zullen later worden gepubliceerd. Er is ook een korte video beschikbaar. Er was een geest van openheid en liefde. Van bereidheid om van elkaar te leren en naar elkaar te luisteren. Een geest ook van zoeken naar samenwerking in het Koninkrijk van God, in plaats van het bouwen van eigen koninkrijken. We hadden veel minder deelnemers verwacht, omdat de uitnodigingen pas 6 weken tevoren verstuurd konden worden. Alles paste als een legpuzzel en liep heel voorspoedig. Iemand die zich laat aanmeldde kon juist nog iemand anders meenemen uit Budapest. “Toevallig”, hoorden de broeders uit Macedonië, Albanië en Servië van elkaar, zodat ze de reis konden combineren. Dan merk je heel duidelijk dat er gebeden wordt.